Bir tekstil tasarımcısı olarak, okuma ve araştırma yoluyla tekstil endüstrisindeki en son gelişmelere sürekli olarak maruz kalıyorum. Rolüm gereği, tekstil geri dönüşümündeki gelişmeleri yakından takip ediyorum. Tüm süreci derinlemesine anlamama rağmen, topluluk içinde daha iyi bir anlayış için bu konuya ışık tutacak bir blog yazısı hazırlama ihtiyacı hissettim. Geri dönüşümde gerçekten neler oluyor? Ne kadarı tam bir döngü oluşturuyor? Geri dönüştürülmüş malzemeler gerçekten fayda sağlayacak mı yoksa gelecek nesiller için maliyetler ve dezavantajlar olacak mı? Dahası, geri dönüşüm neden takip edilmeli? Geri dönüşümü gerektirmeyen bir üretim modeli var mı? Geri dönüştürülmüş tekstil uygulamalarının özüne inelim. Bu soruları cevaplamak için, öncelikle bu süreçlerin kökeninin yattığı tekstil endüstrisindeki arz-talep dengesini incelemek zorunludur. Endüstri, uzun süredir devam eden yüksek talep nedeniyle arzı ve karlılığı artırmak için stratejiler geliştiriyor. Teknolojik gelişmelerle birlikte, bu stratejilerden biri belirli tekstil atıklarının üretime geri işlenmesini içeriyor. Diğer stratejilere de değineceğim, biraz konu dışı olsalar bile, meraklı olanlar için bunlardan bahsetmek önemli. Elyaf ve iplik yoğunluğunu azaltma (daha basit kumaşlar için), modaya daha açık renk aralıklarını geri getirme (boya ve su tüketimini azaltmak için) ve doğal elyafların sentetik elyaflara oranını artırma (yün-polyester karışımları gibi) gibi yenilikçi çözümler sunuluyor. Konumuza dönersek, ilk sorumuzun cevabıyla başlayalım. Kullanılmış tekstil malzemesi geri dönüşüm tesisine gelir. Ne kadarının geri dönüştürüleceği veya geri dönüştürülebilir olduğu konusunda karar verilir. Örneğin, rengin kalması amaçlanıyorsa, mekanik geri dönüşüm uygulanır. Bu arada, mekanik ve kimyasal tekstil geri dönüşümünün neleri içerdiğini açıklamakta fayda var. Mekanik geri dönüşümde, tekstil atığı parçalanır ve çeşitli mekanik işlemlerle elyaflara çözülür veya küçük hava parçacıkları elde edilene kadar küçük parçacıklara eritilir. Daha sonra istenen kalınlıkta yeni ipliğe geri döndürülür. Bu işlem nispeten basit olsa da, elyaf uzunluklarının kısaltılması yeni iplik oluşturmak için belirli miktarda bağlayıcı madde eklenmesini gerektirir ve böylece üründeki geri dönüşüm oranı sınırlanır. Öte yandan, kimyasal geri dönüşüm tekstil atıklarını en küçük yapı taşlarına (moleküler seviye) parçalar, ardından tekstil hammaddesini geri kazanır ve onu yeni ipliğe dönüştürür. Bu yöntem genellikle birçok sentetik geri dönüştürülmüş iplik için kullanılır. Bu teknoloji nispeten yeni olsa da, küçük bir laboratuvar ölçeğinde yapılır ve önemli miktarda su gerektirir. Dikkate alınması gereken önemli bir husus, bir tekstili geri dönüştürmek için yatırılan emek, makine gücü vb.’nin, gelecek nesiller için daha sürdürülebilir bir dünya sağlamak amacıyla yeni ürünün maliyetinin yarısından daha azına mal olması gerektiğidir. Geri dönüşümün neden yapılması gerektiği sorusuna cevap vermek açısından, buna şu şekilde bakmak gerekir: önceki nesiller kendi yollarıyla geri dönüşüm yapıyorlardı. Eski kumaşlardan minderler veya yastıklar yaparlardı, ancak daha az olasılık ve kaynak nedeniyle, bu bir yeniden kullanım biçimiydi. Bugün, çağın getirdiği fırsatları kullanarak önemli miktarda ürünü yeniden işleyerek topraklarımızın daha iyi kullanılmasına katkıda bulunuyoruz. Bu durumun temel tanımı aslında düşük kaliteli, hızlı moda zihniyetinden doğan kısır döngüdür. Toplumun tamamı dahil olmak üzere büyük tekstil üreticileri bile daha yavaş bir moda zihniyetini benimsemiş olsalardı bu kadar geri dönüşüme ihtiyaç duymayabilirlerdi. Bu konuyu ele almak önemlidir: Bu büyük tekstil şirketleri geri dönüştürülmüş koleksiyonlarını çevre dostu sloganlarla pazarlarken, aynı zamanda hızlı moda konseptini de teşvik ederek tüketicileri daha fazla ürün satın almaya teşvik ediyorlar. Sonuç olarak, bir kişi yıllarca giyilebilecek kaliteli bir parçaya yatırım yapmak yerine daha basit yapılmış bir kazak satın almaya zorlanıyor. Şirketler ertesi yıl farklı kazak türleri ürettiğinde, önceki kazağın rengi ve tasarımı modası geçmiş hale geliyor. Bu da başka bir satın almaya yol açarak geri dönüşüm ve kapitalizm döngüsüne katkıda bulunuyor.